Verleden & heden van Vlietland
Het recreatiegebied Vlietland -gelegen tussen Den Haag en Leiden- is het meest complete watersport-, recreatie- en natuurgebied in Zuid-Holland. Het gebied is circa 300 hectare groot en is berekend op maximaal 20.000 bezoekers per dag. Jaarlijks bezoeken circa een miljoen mensen het recreatiegebied Vlietland.
De historie van het gebied
Vlietland ontleent haar naam aan de rivier de Vliet, het tegenwoordige Rijn-Schiekanaal, dat het recreatiegebied aan de westzijde begrenst.
De Vliet werd rond 50 na Christus onder leiding van de Romeinse legeraanvoerder Corbulo gekanaliseerd om daarmee de Romeinse troepen die tot aan de Oude Rijn gelegerd waren, te kunnen bevoorraden en zonodig versterken. Op deze wijze werden de al bevaarbare rivier de Maas en de rivier de Schie verbonden met de Oude Rijn.
Corbulo diende eerst als veldheer onder de keizers Claudius en Nero. Na een consulschap in Rome werd Corbulo benoemd tot commandant van het belangrijke leger aan de beneden Rijn. "Fossa Corbulonis" werd de verbinding tussen Maas en Rijn genoemd.
Tussen de rivier langs Delft -de Schie- en de Vliet lag een dam, omdat er in Delfland en Rijnland verschillende waterpeilen waren. Deze dam werd de "Leidschendam" genoemd. Het huidige Leidschendam, de gemeente waarin Vlietland ligt, ontstond rond deze dam, die overigens in 1648 werd vervangen door een sluisje dat tot twee jaar geleden met de hand werd bediend en nog geheel in originele staat verkeert.
Het ontstaan van Vlietland
Het huidige recreatiegebied Vlietland bestaat uit vier polders: de Rietpolder, Spekpolder, Hofpolder en Meeslouwerpolder. Het totale recreatiegebied meet bijna 300 hectaren. De polders werden tegen het einde van de 16e, begin 17e eeuw gesticht. De oudste is de Spekpolder, aangelegd in 1578 en zo genoemd omdat de Spanjaarden, die vanwege hun eetgewoonten de bijnaam "Spekken" hadden, na het beleg van Leiden de wijk namen naar dit terrein. De polders werden bemalen en vormden daarna goede grond voor boeren. Tot 1969 werd in Vlietland veeteelt bedreven. In dat jaar kwam daar een einde aan. Alle gronden werden gekocht door een aannemerscombinatie en een aantal particulieren die grote mogelijkheden zagen in zandwinning. De boerderijen verdwenen, het voormalige grasland werd ingedijkt en geschikt gemaakt voor ontgronding en zandwinning.
Allerlei problemen maakten het voor de initiatiefnemers van dit project noodzakelijk hun eigendommen al na korte tijd te verkopen. De nieuwe eigenaar werd de Volker Stevin Combinatie. De doelstelling van Volker Stevin was tweeledig. Ten eerste het winnen van ongeveer 14 miljoen kubieke meters zand en ten tweede het creëren van een recreatiegebied. Het bereiken van deze doelstellingen werd echter onmogelijk gemaakt doordat de vraag naar zand ver achterbleef bij de verwachtingen.
Grote projecten die bijna aanbesteed waren gingen op het laatste moment niet door. Onder druk van milieuactivisten werden de zogenaamde "Leidsebaan" en de Rijksweg 11 afgestemd en ook de verlengde Landscheidingsweg en het industrieterrein Leizo (Leidschendam Zuid-Oost) bleven bij plannen in plaats van de verwachtte grote afzetlocaties voor zand.
Met de ontwikkeling van het recreatiegebied, zoals dat na de zandwinning was voorzien, verliep het zo mogelijk nog slechter. Alle voorstellen van Volker Stevin ten aanzien van de inrichting van Vlietland als recreatiegebied werden keer op keer door de gemeente Leidschendam afgekeurd (onder andere een bungalowpark en een themapark).
Verkoop aan de Provincie Zuid-Holland
Onder de gegeven omstandigheden besloten de bestuurders van Volker Stevin Vlietland te verkopen aan de Provincie Zuid-Holland. Hierbij werd het recht tot zandwinning bedongen alsmede het exclusieve recht tot ontwikkeling en particuliere exploitatie van gronden in Vlietland. In het begin van de jaren tachtig leed Volker Stevin aanzienlijke verliezen door een recessie in de wereldeconomie. Dit bracht Volker Stevin ertoe alle branche-vreemde activiteiten af te stoten. Zo kwam in 1984 de weg vrij om Recreatiecentrum Vlietland B.V. -houdster van de eerder genoemde rechten- te verkopen.
Recreatiegebied in het hart van de Randstad
Eenmaal in het bezit van de gronden in Vlietland gingen de beleidsmakers van de Provincie Zuid-Holland aan de slag een inrichtingsplan voor Vlietland te maken en goedgekeurd te krijgen. In 1982 verklaarden Gedeputeerde Staten zich akkoord met een inrichtingsplan voor Vlietland waarvan de kosten werden geraamd op circa 30 miljoen gulden. Door het Ministerie van Landbouw en Visserij werd een subsidie gegeven van 75 % van de totale investeringen in dit recreatiegebied. Vlietland kwam in aanmerking voor deze subsidie omdat het past in het beleid om op plaatsen van intensieve verstedelijking -en dan vooral in de Randstad- tegenwicht te creëren in de vorm van recreatiegebieden. Vanaf 1992 is Vlietland met de auto bereikbaar via Rijksweg 4 (afslag 7, Vlietland, Leiden Zoeterwoudedorp) en met de fiets via bruggen over de Vliet bij Voorschoten en Leidschendam, de Oostvlietweg in Leidschendam en de Vlietweg in Leiden. Vlietland is het grootste recreatiegebied van de provincie Zuid-Holland.
Public Private Partnership
Lang voordat het nu in zwang zijnde begrip Public Private Partnership bekend was werd de ontwikkeling van Vlietland volgens dit samenwerkingsmodel ter hand genomen. Na jaren van intensieve arbeid van de Provincie Zuid-Holland en Vlietland B.V. is Vlietland uitgegroeid tot een zeer aantrekkelijk watersport-, recreatie- en (in het zuidoosten) natuurgebied.
Om een idee te krijgen van de enorme afmetingen van Vlietland: het gebied is twee maal zo groot als het attractiepark Duinrell en ongeveer even lang als de Kagerplassen!
Een scala van toekomstige faciliteiten
De gemeente Leidschendam Voorburg, de Provincie Zuid-Holland, de Rijksoverheden en de Tweede Kamer hebben ingestemd met een bestemmingsplan voor Vlietland dat een heel scala aan nieuwe sport- en (verblijfs)recreatieve voorzieningen -waaronder 222 recreatiewoningen- mogelijk maakt en die het hele jaar geopend zullen zijn. Bezwaren tegen deze plannen zijn in 2010 door de Raad van State ongegrond verklaard. Als gevolg van de economische crises die daarna optrad en het besluit om de Rijnlandroute pal tegen Vlietland aan te leggen werd de realisatie van deze plannen vertraagd. Naar verwachting zal in 2023 alsnog met de herinrichting van Vlietland worden begonnen.
Veel voorzieningen reeds in gebruik
Nu al zijn er in Vlietland veel exploitaties ten behoeve van de recreatie. Zo vindt men er onder meer: een buitenhaven voor circa 500 boten, een binnenhaven voor circa 400 boten, een zeilschool, een restaurant bij de binnenhaven, twee horeca-uitgiftepunten bij de stranden, een locatie voor de verhuur van zeilboten, surfplanken, kano's, waterfietsen, motorboten en roeiboten, een camping, een stalling voor watersport- en recreatiematerialen, een klimpark, een roeivereniging, een watersportwinkel, een surfvereniging, een zeilvereniging, een flyboardschool en een scheepsreparatiewerf.
De meeste exploitaties zijn door Vlietland B.V. in erfpacht of huur uitgegeven.
Naast de genoemde exploitaties zijn er prachtige stranden voor surfers, zwemmers en naturisten, ligweiden, een enorm padenstelsel voor wandelaars en fietsers en een uitgebreide infrastructuur ten behoeve van recreanten die per auto het gebied binnenkomen en daar willen parkeren.
Het bijzondere van de inrichting van Vlietland ligt in het gegeven dat iedere doelgroep de ruimte en entourage krijgt aangereikt die het mogelijk maken optimaal op de gewenste wijze van Vlietland te genieten!
Voor meer informatie gelieve contact op te nemen met:
Recreatiecentrum Vlietland B.V
Rietpolderweg 1
2266 BM Leidschendam
Directeur: de heer A.S. (Bart) Carpentier Alting
Website: www.recreatiegebied-vlietland.nl
E-mailadres: